Memy- to niesamowite istoty replikowalne Dawkinsa

Całkiem niedawno znalazłam zagubioną książkę, która kiedys zrobiła mi kęsim w myśleniu- zburzyła schematy (niektóre tylko niestety)i otworzyła oczy: Richard Dawkins "Samolubny gen", ale znowu jej nie mam, bo pożyczyłam znowu zbyt pochopnie. Dzięki wikipedii przypominam sobie część memową o memach- jest tu mnóstwo nowości - duzo lat minęło od samolubnego genu- memy - to też dziwne istoty z bestiariusza, w dodatku istoty, które rozmnażają się z wielką wprawą i nieodgadnionym skutkiem.
Mem (od gr. mimesis - naśladownictwo). W memetyce to nazwa jednostki ewolucji kulturowej, analogicznej do genu będącego jednostką ewolucji biologicznej. Termin został wprowadzony przez biologa Richarda Dawkinsa w książce Samolubny gen.
Memy powielają się poprzez naśladownictwo, w procesie ich replikacji działa dobór naturalny. Podlegają również mutacji.
Aktualnie w memetyce istnieją równolegle alternatywne definicje pojęcia memu:
Mem jest jednostką informacji kulturowej zapisanej w mózgu. Jego oddziaływanie jest widoczne dzięki obserwacji efektów socjotypowych.
Mem jest jednostką informacji zapisanej w mózgu lub na innym nośniku - w książce, na płycie CD, na ulotce reklamowej itd. W tym przypadku pojęcie memu i socjotypu się zlewa.
Mem jest autonomiczną strukturą neuronalną w mózgu, która jest nośnikiem informacji kulturowej.
Dość jasnym wytłumaczeniem istoty memu może być to, przytoczone przez Susan Blackmore w książce Maszyna memowa: "Jeśli wasze irytujące nucenie przy pracy zaraża resztę biura obiema zwrotkami Jeruzalem Blake’a, to memem jest cała ta natchniona pieśń. Jeśli zarażacie ich samym tylko „Da da da dum”, to memem są te właśnie stare dobre nuty"
Dawkins wymienił trzy cechy charakterystyczne jakiegokolwiek replikatora:
1.copying-fidelity:
wierność- Im bardziej wierna kopia, tym bardziej przypomina pierwotny wzorzec po kilku aktach kopiowania, jeśli obraz jest reprodukowany poprze robienie kopii kopii orginał wkrótce stanie się nierozpoznawalny
2.fecundity: płodność
Im szybsze kopiowianie, tym więcej replikatorów powstanie. Przemysłowa maszyna drukarska może wyprodukować więcej kopii tekstu niż biurowa kopiarka.
3.longevity: długowieczność
Im dłużej jakakolwiek forma replikatora trwa, tym więcej zostanie z niej wykonanych kopii. Obrazek wykonany patykiem na piasku może zniknąć zanim ktokolwiek zrobi mu zdjęcie czy w jakikolwiek sposób zreprodukuje.
reprodukacja
Memy pod względem tych cech są zasadniczo podobne do genów lub innych replikatorów, takich jak wirusy komputerowe. Jednakże metafora genetyczna ma swoje ograniczenia. Geny mogą być transmitowane tylko z rodziców na dzieci (wertykalnie), memy mogą być transmitowane między jakimikolwiek dwiema jednostkami (horyzontalnie). W tym sensie mogą być podobne do pasożytów. Dla transmisji genów potrzebne jest całe pokolenie. Memom replikacja zajmuje chwile i mają potencjalnie znacznie większą fecundity. Z drugiej strony copying-fidelity memów jest znacznie mniejsza. Jeśli jakaś opowieść jest opowiadana jednej osobie przez inną, ostateczna wersja będzie bardzo różna od oryginału. Ta różnorodność czy niejasność prawdopodobnie najbardziej odróżnia memy od struktur DNA: wersja idei czy wierzenia każdej jednostki będzie pod jakimś względem różnić się od innych. Nie oznacza to, że ewolucja memów nie może być prezycyjnie wymodelowana/przedstawiona. Genetyka było cenioną nauką na długo przed odkryciem DNA
Dawkins Richard, Samolubny gen
Brodie Richard, Wirus umysłu, Łódź 1997./Blackmore Susan, Maszyna memowa, Poznań 2002./Linki zewnętrzne: Forum Memetyczne