zaćmienie Luny w przygotowaniu

Luna przygotowuje się do zaćmienia
łac. Luna, od łac. luna 'ksieżyc', rzymska bogini pochodzenia sabińskiego. Czczono ją z przydomkami: Noctiluca 'Świecąca nocą', złotorożna; męską hipostazą L. był Lunus. Bogini księżyca, personifikująca księżyc i światło księżycowe, była uważana za szczególną patronkę woźniców. Poświęcono jej pierwszy dzień tygodnia, łac. dies Lunae 'poniedziałek', wł. lunedi, hiszp. lunes, fr. lundi, prowans. dilus, friul. lunis 'ts.'. Ośrodki kultu na Awentynie, Palatynie i in. Utożsamiona z rzym. Dianą, gr. Selene, Hekate. Nawiązania do postaci L. w poezji: Anonima (XVIII w.): "Gdyby odmienna Luna niewiast nam nie dała, | Świat by nie stał na nogach, cóżby głowa miała?" (Wirydarz poetycki. Microcosmos), Franciszka Dionizego Kniaźnina: "Bella gerant Aquilae nullos latura triumphos | Cornibus infixae, Luna cruenta, tuis" (Elegiae, XVI), "Heu, belle exiguo iam sic inceperat aevo, | Vix ubi ter denum Luna rotavit iter" (Threnus XI), Fiodora Tiutczewa: "W błękitnej nocy odpoczywa Rzym - | Luna wschodząca zawładnęła nim, | I w gród w bezludnym majestacie śpiący | Wpłynęła jasność jej chwały milczącej..." (Rzym nocą, tł. J. Waczków), Konstantego Fofanowa: "Ściele się Luny światło srebrzyste, | Powstają z ziemi opary mgliste." (Notturno, przeł. Leszek Kołakowski), Aleksandra Puszkina: "Jaśniej od gwiazd i od niewiastek | Na wysokości Luna wschodzi" (Eugeniusz Oniegin, przeł. A. Ważyk), Emanuela z Lešehradu: "Wspaniało Nocy, | druhno niedobrych pragnień, | matko wspaniałej Luny..." (Do władczyni nocy, przeł. Andrzej Piotrowski), Juliana Tuwima: "Oto wzwyż się wzbijasz z czarownej feeri, | O, do mnie, gołębico, do mnie, srebrna Luno" (Trzy wiersze o fryzjerze), Władysława Broniewskiego: "Wplątany w włosy komet, | chwytam cienie Andromed, | patrzę w Luny twarz młodą" (Poeta i trzeźwi), Robinsona Jeffersa: "czarna okrutna woda jak oswojony tygrys, | Z cudnym piętnem Luny, bogini, na pysku | Idzie posłusznie śladami jej stóp." (Pełnia księżyca, przeł. Cz. Miłosz), Czesława Miłosza: "Nie żebym brał zbyt poważnie pociechy natury | i barokowe rekwizyty, Lunę, pyzate obłoki | (choć kiedy czeremchy kwitną nad Wilią, piękna to jest pora)" (Rady); wiersze: František Hrubín "Do przyjaciółki Luny", Anka Kowalska "O Luna luna" (Kierunki 58/46,5), Janusz Styczeń, "Luna" (Opole 82/4,14), Charles Reznikoff "Bezwstydna Luno" (LŚ 92/8-9,192); W.B.Yeats poemat "Per amice silentia Lunae"; Karel Milota opow. "Sol i Luna" (tłum. Andrzej Piotrowski, LŚ 77/2). W sztukach plastycznych: obrazy "Aurora budząca Lunę" L. Silvestera Mł. (1719), "Luna i Hory" Tintoretto (1580). źródło..